Relacje człowieka do narodu jako wspólnoty naturalnej są określane w dużej mierze na gruncie patriotyzmu. W kontekście moralności chrześcijańskiej należy stwierdzić – kontynuując nauczanie Piusa X – iż postawy patriotyczne stanowią formy realizacji czwartego przykazania Dekalogu. W istocie patriotyzm to wyraz miłości bliźniego, warunkującej życie, a nade wszystko zachowanie w świecie tego, co najbardziej ludzkie, a co w postaci określonej kultury było przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Współczesny patriotyzm winien być realizowany na gruncie prawa. W ten sposób chroni się miłość do ojczyzny od subiektywnych i jednostronnych skrajności. Autorzy Konstytucji 3 maja w artykule dziesiątym wzywają do miłości ojczyzny, co było i jest nadal nieodłącznie związane z praktykowaniem cnót społecznych.
Człowiek a naród
Naród sam w sobie to kategoria społeczna, zawierająca czynniki formalne i nieformalne. Przynależność narodowa dotyczy każdego człowieka. W narodzie przechowywane są wartości i obyczaje, transmitowane kolejnym pokoleniom, a także decydujące o bogactwie duchowym. Ogrom dóbr niematerialnych otrzymanych od przodków jest tak znaczny, iż pojedynczy człowiek nie ma możliwości wystarczająco im zadośćuczynić. Wdzięczność pozostaje więc najwłaściwszą reakcją, a właściwie trwałym usposobieniem człowieka w stosunku do narodu. (…)
ks. Janusz Szulist
Więcej przeczytasz w 9. numerze dwutygodnika „Pielgrzym” [30 kwietnia i 7 maja 2023 R. XXXIV Nr 9 (872)]
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.