Jezioro Czad, położone w sercu Afryki, od ponad tysiąca lat było świadkiem tworzenia się w swoich okolicach wielu organizmów państwowych i związanej z tym walki o władzę.
W historii islamu w basenie jeziora Czad zdarzało się, iż dążenie do hegemonii politycznej łączyło się z tendencjami odnowy islamu. Tak w przeszłości, jak i współcześnie w islamie mamy często do czynienia z ideologizacją religii. Przestaje ona pełnić właściwą sobie funkcję, a staje się narzędziem w rękach polityków i przywódców grup społecznych, narodowościowych czy etnicznych. Niekiedy jest też formą protestu przeciwko wyzyskowi gospodarczemu. Te tendencje skupiają się także w dżihadzie prowadzonym przez Boko Haram w Nigerii, a także na terenie Nigru, Czadu i Kamerunu. Czynniki społeczne, polityczne, gospodarcze i etniczne wyraźnie dominują nad religijnymi.
Od czasów Mahometa – proroka i wojownika zarazem – to, co religijne i boskie, bardzo ściśle wiązało się z tym, co ziemskie – społeczne, gospodarcze i polityczne. Mahomet budował społeczeństwo zarządzane przez niego, ale oparte na religii, której aplikacja w poszczególnych dziedzinach życia miała prowadzić do zbawienia. Uczniowie Mahometa założyli uniwersalne imperium, którego głową był kalif – następca Mahometa na ziemi. On był odpowiedzialny za to, co religijne, boskie, oraz za to, co ziemskie, ludzkie. Nie tworzył się rozdział między tym, co „cesarskie” i co „boskie” – tak charakterystyczny dla chrześcijaństwa.
Podłoże działalności Boko Haram
We współczesnej Nigerii, liczącej około 180 mln ludności, istnieje około 500 grup etnicznych mówiących około 500 językami. Chrześcijanie (głównie protestanci) i muzułmanie – w wielkim uproszczeniu – stanowią po około 50 proc. ludności. (…)
