W bieżącym roku przypada dwusetna rocznica przeniesienia stolicy diecezji chełmińskiej z Chełmży do Pelplina. Sama uroczystość została udokumentowana i opisana przez dwa niezależne źródła: przez ks. Alfonsa Mańkowskiego, który w 1920 roku wydał (i przetłumaczył z łaciny na polski) odnaleziony na początku XX wieku kilkustronicowy dokument pt. „Uroczystości przeniesienia stolicy biskupiej do Pelplina 3 sierpnia 1824 roku”, oraz przez Walentego Wolskiego – w formie swoistego sprawozdania.
O ile pierwszy tekst jest raczej urzędowym dokumentem, opracowanym przez kapitułę katedralną, o tyle drugi jest niezwykle ciekawym i wnikliwym świadectwem uczestnika tych podniosłych uroczystości. Nie ulega wątpliwości, że autor, kaszubski ziemianin, był człowiekiem znanym i cenionym nie tylko na Pomorzu. Urodził się w Niestępowie 10 maja 1750 roku w rodzinie szlacheckiej (herbu Półkozic) podkomorzego parnawskiego Aleksandra i Jadwigi Lesińskiej. Nauki pobierał w kolegium jezuickim w Starych Szkotach. Po ukończeniu nauki wrócił do Niestępowa, obejmując – jako najstarszy z rodzeństwa (miał cztery siostry i czterech braci, z których dwaj to duchowni) – około trzydziestowłókowy majątek, stanowiący pokaźne źródło dochodów rodzinnych. Niemałe apanaże zyskiwał nadto z tytułu pełnienia przez wiele lat obowiązków dyrektora ziemstwa kredytowego gdańskiego. (…)
ks. Jan Walkusz
Więcej przeczytasz w 7. numerze dwutygodnika „Pielgrzym” [31 marca i 7 kwietnia 2024 R. XXXV Nr 7 (896)], str. 32.
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.