Literatura podróżnicza, która przeżywała swoje najlepsze czasy w romantyzmie, w okresie międzypowstaniowym skoncentrowana była między innymi na „spenetrowaniu” własnego kraju w celu dotarcia do nowych źródeł tożsamości. Do takiej konwencji nawiązywali autorzy tekstów pamiętnikarsko-podróżniczych ostatnich dekad XIX wieku.
W ich gronie znalazł się także ks. Konstanty Damrot, poeta i pisarz ze Śląska oraz dyrektor seminarium nauczycielskiego w Kościerzynie (1870–1884), który swymi „Szkicami z ziemi i historii Prus Królewskich. Listy z podróży” (Gdańsk 1886) opisał polskie dziedzictwo kulturowo-historyczne Pomorza, nadrabiając w ten sposób „zaniedbania” i pominięcia wcześniejszych podróżników odwiedzających tę krainę, o której „zgoła zapomniano”, jakby do Polski nie należała. Stąd w piętnastu listach zrelacjonował własne doświadczenia z podróży, która prowadziła od Chojnic poprzez Kościerzynę, tak zwaną Szwajcarię Kaszubską (Kartuzy i okolice), Wejherowo, Puck, Jastarnię, Hel, Sopot, Oliwę, Gdańsk, Tczew, Malbork, Mątowy, Pelplin, Gniew, Kwidzyn, Nowe, Grudziądz, Sartowice, Świecie, Chełmno, Chełmżę aż do Torunia. W każdej z tych miejscowości autor wydobywa na światło dzienne wspaniałą egzemplifikację polskości, zaklętą w budowlach, pomnikach dziejowych, kulturze, mowie, etymologii, obyczajach i innych przejawach codziennego życia. (…)
ks. Jan Walkusz
Więcej przeczytasz w 14. numerze dwutygodnika „Pielgrzym” [9 i 16 lipca 2023 R. XXXIV Nr 14 (877)], str. 32
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.