Komisja Episkopatu Polski ds. Misji każdego roku 1 października przedstawia aktualne statystyki misyjne, pokazując, ilu polskich misjonarzy pracuje w danym momencie na terytoriach misyjnych. W statystyki włącza się księży diecezjalnych, kapłanów i braci zakonnych, siostry zakonne oraz świeckich misjonarzy i misjonarki.
W Afryce i na Madagaskarze posługuje 676 misjonarzy i misjonarek z Polski. Kraje, w których już od wielu lat znajduje się najwięcej polskich misjonarzy, to: Kamerun – 111, Zambia – 63, Tanzania – 55, Madagaskar – 42, Republika Centralnej Afryki – 34, Republika Południowej Afryki – 34, i Demokratyczna Republika Konga – 27. W Afryce i na Madagaskarze przebywa 67 księży diecezjalnych, 261 zakonników, 330 sióstr zakonnych i 18 osób świeckich.
W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach – 655 misjonarzy i misjonarek z Polski. Krajami, w których jest najwięcej polskich misjonarzy, są: Brazylia – 195, Boliwia – 103, Argentyna – 98, Peru – 50 i Paragwaj – 36. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach przebywa 143 księży diecezjalnych, 326 zakonników, 168 sióstr zakonnych i 18 osób świeckich.
W Azji jest 281 polskich misjonarzy. Już od wielu lat najwięcej polskich misjonarzy pracuje w Kazachstanie – 97, na Filipinach – 25, w Japonii – 25, Uzbekistanie – 15, i na Tajwanie – 14. W Azji przebywa 43 księży diecezjalnych, 121 zakonników, 114 sióstr zakonnych i 3 osoby świeckie.
W Oceanii pracuje 65 misjonarzy. Wszystkie osoby pracują w Papui Nowej Gwinei – 65. W Oceanii przebywa 15 księży diecezjalnych, 42 zakonników, 7 sióstr zakonnych i 1 osoba świecka.
W Ameryce Północnej pracuje 13 misjonarzy. Większość osób pracuje w Kanadzie – 8, na Alasce – 4, i na Bermudach – 1. W Ameryce Północnej przebywa 4 księży diecezjalnych, 8 zakonników i 1 osoba świecka.
W szeregach polskich misjonarzy jest 25 biskupów misyjnych: w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach – 12, w Afryce i na Madagaskarze – 6, w Azji – 2, w Oceanii – 3, i 2 w Ameryce Północnej.
Według danych z 1 października 2023 r. na misjach pracuje 1690 polskich misjonarzy. Według danych z ubiegłego roku były to 1743 osoby. Spadek jest zatem o 53 osoby. Spowodowane to jest tym, że kolejni misjonarze i misjonarki zmarli – tylko w tym roku odeszło do Pana 33 misjonarzy. Wielu kończy swoją posługę, natomiast nowych wyjeżdża coraz mniej. Niektórzy misjonarze przechodzą na zasłużoną emeryturę, niektórzy chorują i muszą wrócić do Polski, innym z kolei kończy się kilkuletnia umowa misyjna i są przenoszeni przez biskupów ordynariuszy lub przełożonych zakonnych, podejmując pracę w Polsce lub w jakimś innym kraju europejskim, ale już nie na misjach.
Warto dodać, że polscy misjonarze coraz częściej zostają biskupami i pełnią odpowiedzialne funkcje w Apostolacie Biblijnym, w mediach, posługują w seminariach duchownych, w formacji laikatu i innych apostolatach. Wiemy, że mniej jest tych, co wstępują do zakonów, zmniejszyła się też liczba kandydatów w seminariach. Kryzys ten nie dotyczy tylko duchownych. Dużo się mówi o zaangażowaniu świeckich, natomiast jeżeli chodzi o liczbę misjonarzy świeckich, to liczba ich utrzymuje się mniej więcej na stałym poziomie, obecnie jest to 41 osób, ale przed kilku laty było ich około 60.
Centrum Formacji Misyjnej jeszcze przed kilkoma laty i to każdego roku przygotowywało do wyjazdu grupę około 30 osób. W zeszłym roku było to 9 osób, w tym roku nastąpił wzrost i jest ich 15. Zgromadzenia typowo misyjne, które same prowadziły formację kandydatów i wysyłały misjonarzy bezpośrednio na misje, teraz nie wysyłają ich wcale albo wysyłają tylko pojedyncze osoby. Cieszy nas różnorodność misyjnej posługi wolontariackiej, wielość charyzmatów i wypracowanych sposobów działania. Zaangażowani są w to przedstawiciele zgromadzeń zakonnych (m.in.: klawerianek, salezjanów, pallotynów, kombonianów, werbistów, orionistów), a także organizacji i misyjnych wspólnot świeckich. Mamy nadzieję, że niektórzy z nich wybiorą życie zakonne czy seminarium diecezjalne i będą chcieli posługiwać na misjach lub zostaną posłani jako misjonarze świeccy.
o. Kazimierz Szymczycha SVD
„Pielgrzym” [7 i 14 stycznia 2024 R. XXXV Nr 1 (890)], str. 16-17.
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.
