Gałka muszkatołowa nie jest orzechem, jak mogłoby się wydawać, a pozbawionym łuski jądrem nasiona owocu muszkatołowego. Sama łuska tej niezwykłej przyprawy też używana jest w kulinariach i znana jest jako kwiat muszkatołowy. Dziś obie przyprawy są powszechnie dostępne i może nawet trochę zapomniane, ale kiedyś, mniej więcej czterysta lat temu, gałka muszkatołowa była najbardziej pożądanym korzeniem na świecie i miała tak ogromną wartość, że wszczęto dla niej wojnę.
Obecnie drzewa muszkatołowca korzennego rosną w wielu miejscach na świecie, ale kiedyś można było je spotkać tylko na Wyspach Molukami w Indonezji. Wyspy te nosiły niegdyś nazwę Wysp Korzennych właśnie ze względu na pochodzące z nich drogocenne nasiona. Miejsce to w XVI wieku odkryli Portugalczycy i byli pierwszymi monopolistami handlu najdroższą przyprawą świata, która przynosiła potężne zyski. Skuszeni wizją ogromnego zarobku Holendrzy siłą przejęli wyspy na początku XVII wieku. Jednak nie tylko oni byli zainteresowani tym intratnym interesem. Na archipelagu pojawili się również Anglicy, zajmując jedną z wysp. Bitwy między wrogimi kolonistami trwały wiele lat, w ich efekcie Anglicy musieli opuścić jedyną wyspę, którą udało im się przejąć, a Holendrzy jeszcze przez kilka dekad z sukcesem bogacili się na szlachetnych nasionach.
By przywrócić gałkę i kwiat muszkatołowy do łask, proponuję pokojowe rozwiązanie wykorzystania ich w poniższych przepisach, zaczerpniętych z „Gdańskiej książki kucharskiej” z 1858 roku.
SUFLETY DO ZUPY
Składniki:
125 g masła, 125 ml wody, 125 g mąki, 4 jajka, kwiat muszkatołowy do smaku.
Przygotowanie:
Do garnka wlewamy wodę, dodajemy masło i stawiamy na ogniu. Gdy płyn się zagotuje, ciągle mieszając, dodajemy do niego stopniowo mąkę. Masa szybko zacznie gęstnieć, należy ją mieszać, aż ciasto będzie odchodzić od ścianek i całe masło się wchłonie. Następnie zdejmujemy garnek z ognia i pozwalamy masie wystygnąć. Następnie do ciasta dodajemy pojedynczo jajka, za każdym razem dokładnie mieszając. Na koniec doprawiamy ciasto szczyptą rozdrobnionego kwiatu muszkatołowego i mieszamy, by wszystko dobrze się połączyło. Gotowe ciasto formujemy w kulki wielkości orzecha włoskiego i kładziemy na blachę wyłożoną papierem. Papier smarujemy masłem i posypujemy bułką tartą. Zostawiamy odstępy między kulkami, gdyż urosną podczas pieczenia. Blachę należy włożyć do piekarnika nagrzanego do 200º C na ok. 20 minut. Gotowe kuleczki powinny mieć złotobrązowy kolor. Suflety dajemy jako dodatek do zupy lub dań z sosami, można je podać prosto z piekarnika lub ostudzone.
PORTUGALCZYK
Składniki:
125 g masła, 125 g drobnego cukru, 125 g mąki, 1,5 jajka, gałka muszkatołowa, obrane migdały.
Przygotowanie:
Najpierw ucieramy masło na śmietanę, gdy będzie ono już puszyste, dodajemy cukier i mieszamy do połączenia składników. Potem dodajemy jajko, mąkę i szczyptę gałki muszkatołowej, wszystko dokładnie mieszamy. Na blasze kładziemy papier do pieczenia, na to kładziemy kawałki ciasta wielkości orzecha laskowego. Ciasto podczas pieczenia mocno się „rozleje” dlatego lepiej położyć ciastka w większej odległości od siebie. Na środku każdej kulki ciasta kładziemy połówkę obranego migdała. Blachę wkładamy do piekarnika nagrzanego do temperatury 180º C na ok. 20–25 minut. Gotowe ciastka mają złotą obwódkę. Pilnujmy ciastek podczas pieczenia, bo łatwo je przypalić.
Ola Kucharska, muzealniczka i rekonstruktorka historyczna
„Pielgrzym” [19 i 26 marca 2023 R. XXXIV Nr 6 (869)], str. 36
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.
