Już Adam Mickiewicz, wspominając minione lata, pisał o dzieciństwie „sielskim, anielskim”. Dla wielu z nas ten okres kojarzy się z beztroską, radością, przyjemnością. Czy jednak rzeczywiście dzieciństwo ma taki idylliczny charakter?
Niedawno ukazał się obszerny raport na temat zagrożeń bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce. Jak podają jego autorzy, w naszym kraju mieszka dziś blisko 7 milionów dzieci do 17. roku życia. To mało w porównaniu do stanu sprzed kilku dekad. W 1990 roku osoby poniżej 18 lat stanowiły 30 proc. populacji, dziś – zaledwie 18 proc. Nie maleją jednak wyzwania związane z zapewnieniem dzieciom optymalnych warunków do rozwoju, edukacji, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, a jest ich niemało. Według opracowania rośnie liczba dzieci hospitalizowanych z powodu zaburzeń psychicznych, a pod względem zakończonych zgonem prób samobójczych dzieci w wieku 10–19 lat Polska jest na drugim miejscu w Europie, po Niemczech. Co piąte dziecko doświadczyło przemocy fizycznej ze strony znajomej osoby dorosłej, jednak – co należy podkreślić – w ostatnich latach stale rośnie odsetek rodziców, którzy nigdy nie dali dziecku lania.
Znakiem naszych czasów jest przemoc cyfrowa, oznaczająca prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego. Takiej powtarzalnej, długotrwałej cyberprzemocy doświadcza 5 proc. dziewcząt i 4 proc. chłopców.
Niestety wzrosła liczba interwencji sądów w pełnienie władzy rodzicielskiej przez rodziców – w 2015 roku takich ingerencji było ponad 214 tysięcy (dotyczyły około 3 proc. populacji dzieci). Choć 12 proc. dzieci doświadczyło jakiejś formy wykorzystywania seksualnego, tylko połowa rodziców rozmawiała ze swoimi dziećmi o takim zagrożeniu. Przeraża fakt, że aż 11 proc. nastolatków przesyłało intymne zdjęcia za pośrednictwem Internetu lub telefonu komórkowego.
Te dane powinny stać się inspiracją do działań na rzecz dzieci podejmowanych w rodzinach, szkołach czy parafiach.
Zofia Pomirska
„Pielgrzym” 2017, nr 18 (724), s. 32