W przestrzeni liturgicznej każdego kościoła, obok ołtarza stanowiącego jego centrum, istnieją jeszcze inne miejsca, których znaczenie i rolę podkreśla Katechizm Kościoła Katolickiego (1183–1185). Należą do nich: miejsce przewodniczenia, tabernakulum i chrzcielnica oraz przede wszystkim ambona.
Ambona (z j. greckiego – „wstępować”) jest podwyższonym miejscem, na którym odbywa się pierwsza część mszy św., czyli liturgia słowa. Jest umieszczona tuż obok ołtarza i w ten sposób wyraża się jedność stołu słowa Bożego i stołu Ciała i Krwi Chrystusa. Z nich wierni czerpią naukę i duchowy pokarm konieczne dla chrześcijańskiego życia. Dokumenty Kościoła pouczają, że „nie powinno się przystępować do stołu Chleba Pańskiego, jeśli wpierw nie było się u stołu Jego słowa”. Ambona jest więc miejscem posiadającym wielką godność ze względu na to, co się tam dokonuje. Benedykt XVI napisał, że „w słowie Bożym, głoszonym i słuchanym, oraz w sakramentach Jezus mówi dzisiaj, tu i teraz, do każdego z nas: «Ja jestem twój, daję się tobie»”. I dalej: „Kościół jest wspólnotą, która słucha słowa Bożego i je głosi. Kościół nie żyje samym sobą, lecz Ewangelią, z której zawsze i wciąż na nowo czerpie wskazania na dalszą drogę”. Słowo głoszone w czasie liturgii dzięki mocy Ducha Świętego jest ciągle żywe i skuteczne. Ze względu więc na doniosłe znaczenie słowa Bożego na ambonę mogą wstępować tylko wyznaczone osoby (kapłan, lektor, psalmista).
W wielu starych kościołach znajdują się jeszcze stare ambony, zazwyczaj bogato zdobione (symbole Ducha Świętego, Ewangelistów, Ojców Kościoła) i umieszczone wewnątrz nawy świątyni, przy ścianie lub przy filarze. Taka lokalizacja była spowodowana przede wszystkim praktycznymi wymogami w celu lepszej słyszalności.
ks. Andrzej Megger
„Pielgrzym” 2017, nr 5 (711), s. 9
