Aspektem współczesnego kryzysu spowiedzi jest nie tylko zanik poczucia grzechu, ale również swoiste spowszednienie tego sakramentu, tak jakby był on jedynie wielokrotnie powtarzanym rytem służącym poprawie naszego samopoczucia, a nie drogą rzeczywistego nawrócenia.
Pokuta jest sakramentem o największym historycznym zróżnicowaniu zewnętrznego sprawowania. Instytucja ekspiacji chrześcijańskiej przeszła głęboko sięgające przemiany, tak wielkie, że gdyby nie fakty, zapewne większość teologów dogmatyków uznałaby je a priori za niemożliwe. Tak więc – św. Józef nie wyciosał pierwszego konfesjonału. Istniało wiele stuleci bez nowennowych (dziś: pierwszopiątkowych) spowiedzi. Św. Augustyn nigdy nie spowiadał. Istniały stulecia, w których święci biskupi gallikańscy głosili kazania, nakazując, aby czynić pokutę, ale spowiadać się dopiero na łożu śmierci. (…)
ks. KRZYSZTOF GĄSECKI