Niedawno odwiedziłam miejsce szczególne dla naszej pamięci historycznej – podwejherowską Piaśnicę, zwaną pomorskimi Ponarami. Podczas zaledwie kilku miesięcy, między wrześniem 1939 a kwietniem 1940 roku, w ramach tzw. akcji „Inteligencja” Niemcy zamordowali od 30 do 40 tysięcy osób.
Wśród ofiar znajdowali się głównie przedstawiciele polskiej elity społecznej i politycznej, ale także pacjenci szpitali psychiatrycznych, Żydzi oraz osoby przywiezione z głębi Rzeszy.
W 1944 roku – w związku ze zbliżaniem się Armii Czerwonej, Niemcy, chcąc ukryć rozmiar swojej zbrodni, zatrudnili więźniów KL Stutthof do rozkopywania grobów oraz wydobywania ciał ofiar, które następnie palono. Po ukończeniu tej pracy esesmani zamordowali wszystkich członków komanda i spalili także ich ciała. Następnie oprawcy zatrudnili do pracy przy maskowaniu pozostałości po mogiłach niemieckich rolników z okolicznych wiosek.
Wydawałoby się, że po takich działaniach po zmarłych nie pozostanie żaden ślad. A jednak stało się inaczej i wiele ofiar po wojnie zostało zidentyfikowanych. Wśród nich była siostra Alicja Jadwiga Kotowska, przełożona Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstanek w Wejherowie i dyrektorka tamtejszej szkoły dla dziewcząt, zamordowana 11 listopada 1939 roku wraz z grupką żydowskich dzieci, którymi zaopiekowała się na ich ostatniej drodze.
Podczas ekshumacji jednej z mogił odnaleziono kawałek dużego czarnego zakonnego różańca noszonego przy habitach i skojarzono go z siostrą Alicją. Czy rzeczywiście było to miejsce jej pochówku? Ona sama niedługo przed wojną powiedziała: „Czyż to nie wszystko jedno, gdzie ciało będzie leżało? Chciałabym nawet, żeby nikt o mnie nie wiedział. Przecież chodzi o to, żeby móc połączyć się z Bogiem”.
Pragnienie siostry Alicji spełniło się. A na jej symbolicznym grobie pielgrzymi pozostawiają różańce – znak szczególny błogosławionej.
Zofia Romirska
„Pielgrzym” 2016, nr 21 (701), s. 32
