Specyfika kaszubszczyzny i jej właściwości leksykalne stanowią przedmiot zróżnicowanych badań. Wprawdzie mowa Kaszubów już w XIX w. była uważana za osobny język (np. Stefan Ramułt, Florian Ceynowa, grupa Zrzeszińców), niemniej w warstwie literackiej jest językiem in statu nascendi, ponieważ proces unifikacji pisowni, form fonetycznych, morfologicznych, modeli składniowych itp. przebiega powoli. Z całą pewnością wspomagają ten proces integralne i komparatystyczne badania uczonych, wśród których doniosłe miejsce zajmuje prof. dr hab. Jerzy Treder (1942–2015).
Ów wyjątkowo aktywny, niezwykle pracowity, a jednocześnie krytyczny uczestnik naukowego i kulturalnego życia kaszubskiego urodził się w 1942 r. w Białej Rzece (dziś dzielnica Rumi), a po maturze w wejherowskim Liceum Pedagogicznym i rocznej pracy nauczyciela, kontynuował studia w gdańskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej, poprzedniczce dzisiejszego Uniwersytetu Gdańskiego, z którym jako pracownik związał się w 1967 r. i pracował tam aż do przejścia na emeryturę w 2012 r. Jako ceniony dydaktyk prowadził wykłady i ćwiczenia z gramatyki historycznej języka polskiego i staro-cerkiewno-słowiańskiego, z językoznawstwa diachronicznego, dialektologii, leksykografii i onomastyki w Gdańsku, a także w WSP w Słupsku (1988–1999) i Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie (1998–2001). (…)
ks. Jan Walkusz
Więcej przeczytasz w 24. numerze dwutygodnika „Pielgrzym” [24 listopada i 1 grudnia 2024 R. XXXV Nr 24 (913)], str.32.
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.
