W związku z przypadającym Światowym Dniem Modlitw o Ochronę Świata Stworzonego Papież Franciszek opublikował orędzie, w którym wzywa do nawrócenia i opamiętania ekologicznego. Przypomina, że Ziemia doświadcza obecnie skutków brutalnej konsumpcji, która jest wynikiem zerwania relacji ze Stwórcą. Rozpoczął się także tzw. „Czas dla Stworzenia”, który potrwa do 4 października, czyli do wspomnienia św. Franciszka z Asyżu.
W tym okresie Papież zachęca do szczególnej modlitwy i działań na rzecz wspólnego domu. Ponieważ w tym roku przypada 50. rocznica ustanowienia Dnia Ziemi, dlatego obchody „Czasu dla Stworzenia” odbywają się pod hasłem „Jubileusz dla Ziemi”.
Franciszek przypomina, że nie można żyć w harmonii ze stworzeniem, nie będąc w pokoju z jego Stwórcą. „Zerwaliśmy więzi, które łączyły nas z Bogiem, z innymi ludźmi i z resztą stworzenia. Musimy uzdrowić te zniszczone relacje, które są niezbędne do utrzymania siebie i całej tkanki życia” – napisał Papież i przypomniał słowa swojego poprzednika, Benedykta XVI, który podkreślał, że „brutalna konsumpcja stworzenia zaczyna się tam, gdzie nie ma Boga” (spotkanie z duchowieństwem diecezji Bolzano-Bressanone, 6 sierpnia 2008).
Franciszek zachęcił, abyśmy pomyśleli w tym czasie także o ubogich, zwłaszcza o współczesnych niewolnikach, doświadczonych handlem ludźmi i pracą małoletnich. „Ziemia, nasz wspólny dom, przypomina nam o tym, że powinniśmy się wzajemnie wspierać i chronić, a nie wykorzystywać” – czytamy w orędziu.
Papież wezwał do opamiętania i przypomnienia sobie, że jesteśmy częścią stworzenia, a nie jego panami i musimy powrócić na swoje miejsce. „Zniszczenie różnorodności biologicznej, zawrotny wzrost liczby katastrof klimatycznych, nierównomierny wpływ obecnej pandemii na najuboższych i najsłabszych, to dzwonki alarmowe w obliczu niepohamowanej zachłanności konsumpcji” – wyliczył Ojciec Święty.
Papież zaznaczył także, że jubileusz jest także czasem odpoczynku, który jesteśmy winni planecie. Jest ona wyczerpana nieustannym żądaniem rozwoju, ciągłym cyklem produkcji i konsumpcji, który obciąża środowisko naturalne. Prowadzi to do erozji gleb, zanikania lasów i pól, poszerzania się pustyń, zakwaszenia mórz i nasilenia burz. „Dziś musimy znaleźć sprawiedliwy i zrównoważony styl życia, który przywróciłby Ziemi należny jej odpoczynek, takie sposoby utrzymania się, które wystarczyłyby dla wszystkich, nie niszcząc utrzymujących nas ekosystemów” – zaapelował Papież.
Ojciec Święty zaznaczył, że pomóc w tym może nam doświadczenie pandemii, dzięki której odkryliśmy prostszy i bardziej zrównoważony styl życia. „Powietrze stało się czystsze, woda bardziej przejrzysta, gatunki zwierząt powróciły do wielu miejsc, z których zniknęły. Pandemia doprowadziła nas na rozdroże. Musimy wykorzystać ten decydujący moment, aby położyć kres działalnościom i zamierzeniom zbędnym i destrukcyjnym, a także pielęgnować wartości i projekty służące rozwojowi życia. Musimy przeanalizować nasze nawyki w zakresie zużycia energii, konsumpcji, transportu i odżywiania. Musimy usunąć z naszych gospodarek aspekty nieistotne i szkodliwe oraz stworzyć owocne sposoby handlu, produkcji i transportu dóbr” – zaznaczył Franciszek.
Papież przypomina że każdy jubileusz jest także czasem i uzdrowienia relacji międzyludzkich. W związku z tym ponowił apel o umorzenie zadłużenia krajów najuboższych w świetle poważnych skutków kryzysu zdrowotnego, społecznego i gospodarczego, z jakim borykają się one w wyniku Covid-19.
Istotnym zadaniem jest także przywrócenie równowagi klimatycznej Ziemi. „Kończy nam się czas. Należy zrobić wszystko, co możliwe, aby ograniczyć wzrost średniej temperatury na świecie do poziomu poniżej progu 1,5°C. Jego przekroczenie okaże się katastrofalne, zwłaszcza dla najuboższych wspólnot na całym świecie” – napisał Ojciec Święty i wezwał wszystkie kraje do przyjęcia bardziej ambitnych celów w zakresie ograniczenia emisji.
W dokumencie czytamy także iż równie istotne jest przywrócenie różnorodności biologicznej w kontekście bezprecedensowego zanikania gatunków i degradacji ekosystemów. Konieczne jest poparcie apelu ONZ o ochronę 30% powierzchni Ziemi jako siedliska chronionego do 2030 r. w celu powstrzymania alarmującego tempa utraty różnorodności biologicznej.
Papież zachęca także do troski o ludność tubylczą. „Trzeba chronić wspólnoty tubylcze przed przedsiębiorstwami, zwłaszcza międzynarodowymi, które, poprzez szkodliwe wydobycie paliw kopalnych, minerałów, drewna i produktów rolno-przemysłowych, w krajach mniej rozwiniętych czynią to, czego nie mogą czynić w krajach wnoszących kapitał. To złe postępowanie biznesowe stanowi nową postać kolonializmu, która haniebnie wykorzystuje wspólnoty i kraje najuboższe w desperackim poszukiwaniu rozwoju gospodarczego” – napisał Papież.
Łukasz Sośniak SJ – Watykan
