Jest jednym z fenomenów ludzkiego organizmu. Dzięki niej możemy przywołać nie tylko zapach, ale także obraz i emocje towarzyszące jakiemuś zdarzeniu z przeszłości. Wpływ zapachu na naszą psychikę odkryto już w starożytności. Jednak dopiero w 2004 roku amerykańscy naukowcy – Linda Buck i Richard Axel – odkryli, że konkretny zapach ma wpływ na pracę mózgu oraz grę hormonalną decydującą o naszym zachowaniu i emocjach. Działa to na przykład tak, że kobieta obdarzona czułym węchem podświadomie wybiera na ojca partnera o odmiennym HLA (układzie zgodności tkankowej). Im więcej różnic tym zdrowsze potomstwo. Raz poznany zapach zostaje przypisany do konkretnego receptora węchowego. Tak powstaje pamięć węchowa, która nie zmienia się przez całe życie. Zawsze będzie wywoływała te same wspomnienia związane z konkretnym wydarzeniem, któremu towarzyszył dany zapach. Jednym z najbardziej charakterystycznych momentów w naszym życiu przypisanym konkretnemu zapachowi są święta Bożego Narodzenia. Kojarzone z zapachem cynamonu, pieczonych jabłek, piernika, pomarańczy, goździków. Jeden lub kombinacja tych zapachów często przywołuje obrazy i emocje z dzieciństwa, poczucie bezpieczeństwa, radości. Dlatego warto otaczać się tymi zapachami. Ususzyć w piekarniku plastry pomarańczy posypane cukrem, powbijać w ich skórkę goździki albo kupić świecę zapachową.
Justyna Zamojska
„Pielgrzym” 2016, nr 26 (706), s. 36
