Skoro Jezus, Syn Boży, okazał nam miłość swoją, dając swe życie za nas, nikt nie ma większej miłości od tego, kto życie swoje oddaje za Niego i za swych braci (…). Toteż męczeństwo, przez które uczeń upodabnia się do Mistrza przyjmującego z własnej woli śmierć dla zbawienia świata i naśladuje Go w przelaniu krwi, uważa Kościół za dar szczególny i najwyższą próbę miłości.
Sobór Watykański II, Lumen gentium, 42.
Zachowanie człowieka w obliczu śmierci jest zawsze sprawdzianem jego postawy. Dopiero jednak śmierć poprzez męczeństwo została wpisana w kanon najwyższych wartości, heroicznych zachowań, bo jest najwyższą próbą miłości, siebie i drugiego. W męczeństwie znajdujemy po jednej stronie postawę nienawiści, bezwzględności, złości, agresji, zadawania tortur, zabijania, a po drugiej niewinność, hart ducha, niezłomność, ofiarę, cierpienie i wierność. Te skrajnie różne postawy ludzkich zachowań wywoływane były działaniami wojennymi, u podstaw których leżała niesprawiedliwa dążność człowieka do dominowania nad drugim, do panowania nad bratem. (…)
ks. WIESŁAW MAZUROWSKI