Ołtarz zajmuje centralne miejsce w kościele, ponieważ jest znakiem samego Chrystusa. Wprawdzie nierzadko, odznaczając się „szlachetną prostotą”, pozostaje w cieniu innych elementów wyposażenia świątyni, to jednak on jest najważniejszy. Jest sercem każdego kościoła, ponieważ na nim uobecnia się w znakach sakramentalnych ofiara Krzyża.
Znaczenie ołtarza i jego symbolikę tłumaczą niezwykle bogate obrzędy jego poświęcenia, w czasie których najpierw namaszcza się olejem krzyżma mensę, czyli płytę będącą blatem ołtarza. Jest to ten sam olej, którego używa się podczas chrztu, bierzmowania czy sakramentu święceń na znak zjednoczenia i udziału chrześcijanina w królewskiej, prorockiej i kapłańskiej misji Chrystusa-Mesjasza, czyli dosłownie Namaszczonego. Płonące na ołtarzu kadzidło symbolizuje nasze modlitwy, które wznoszą się do Boga w łączności z ofiarą Chrystusa, a zapalone świece są znakiem największej Światłości świata.
Katechizm Kościoła Katolickiego wyjaśnia, że ołtarz zawiera w sobie podwójną symbolikę. Po pierwsze, wskazuje na jego związek z Krzyżem Chrystusa, który jest ołtarzem Nowego Przymierza, zawartego nie przez krew cielców i kozłów, ale Jego własną (KKK 1182; Hbr 9,12). Na krzyżu bowiem Jezus dokonał odkupienia całej ludzkości. Jego śmierć jest najdoskonalszą ofiarą złożoną Ojcu. Dlatego w pobliżu ołtarza (albo na nim) zawsze znajduje się krzyż, aby przypominać, że w każdej mszy świętej dokonuje się ta sama ofiara, ale w sposób bezkrwawy, sakramentalny. Po drugie ołtarz jest stołem Pańskim, do którego wszyscy jesteśmy zaproszeni, aby posilać się Ciałem i Krwią Pańską na drodze do wieczności.
Ołtarz z zasady powinien być stały, trwały, wykonany z kamienia, jasno wskazując w ten sposób, że symbolizuje Jezusa Chrystusa, który jako kamień żywy (1 P 2,4) jest fundamentem budowli Jego Mistycznego Ciała.
ks. Andrzej Megger
„Pielgrzym” 2017, nr 2 (708), s. 9
