Dla wielu ludzi – także chrześcijan – wymagania moralności chrześcijańskiej wydają się tak trudne, że wręcz przerażające i niemożliwe do zrealizowania. Taka ocena wynika z założenia, że człowiek musi sprostać tym wymaganiom sam z siebie. Tymczasem Bóg nie tylko obdarza łaską, czyniąc człowieka uczestnikiem swej boskiej natury, ale jeszcze udziela mu darów Ducha, które są doskonałościami wznioślejszymi od cnót.
Św. Tomasz powie, że „wiara, nadzieja i miłość, które dają człowiekowi pierwsze zjednoczenie z Bogiem, są jakby korzeniem, z którego wyrastają dary Ducha Świętego”. W ten sposób człowiek, podejmując wysiłek przemieniony łaską, otrzymuje jeszcze szczególne dary, by mógł stawać się lepszy. Dobroć Boga nie zna granic…
Cnoty teologalne i moralne, o których mówiliśmy wcześniej, doskonalą człowieka, pozwalając mu wypełniać uczynki nadprzyrodzone, ale nie doskonalą człowieka na tyle, by nie potrzebował dalszej Bożej pomocy. Tylko dzięki darom Ducha Świętego człowiek otrzymuje wzmocnienie, które pozwala mu przekraczać ograniczenia wynikające z jego stanu i osiągnąć nadprzyrodzoną skuteczność działania. One to właśnie przysposabiają człowieka, by chętnie ulegał Bożym natchnieniom.
Wybitny teolog XX wieku Reginald Garrigou Lagrande dla wyjaśnienia, czym są dary Ducha Świętego, posługuje się piękną metaforą żagli i wioseł: łódź może być poruszana za pomocą wioseł, ale jest to uciążliwe i powolne – to obrazuje działanie cnót; dary Ducha Świętego są zaś jak żagle, które przyjmując wiatr – natchnienia Ducha Świętego – powodują, iż łódź porusza się znacznie szybciej. Dary nie są więc samymi natchnieniami, ale sprawnościami, dzięki którym człowiek zdolny jest do posłuszeństwa wobec tych natchnień.
Zatem dary Ducha Świętego pochodzą bezpośrednio od Boga – to On daje je człowiekowi podniesionemu do stanu łaski. Co do istoty zaś – są zdolnościami, które nakłaniają człowieka, by mógł być poruszany Bożymi natchnieniami. Są one nie tyle zgodne z ludzkim, co z boskim sposobem działania.
ks. Tomasz Huzarek
„Pielgrzym” 2017, nr 3 (709), s. 9