Poszczególne dary Ducha Świętego mają swój określony przedmiot. Dary rady (donum consilium), rozumu (donum intellectus), wiedzy (donum scientitae) i mądrości (donum sapientiae) dotyczą poznania nadprzyrodzonego, które opiera się na wierze, i doskonalą naturalne zdolności poznawcze człowieka. Natomiast dary pobożności (donum pietas), męstwa (donum fortitudo) i bojaźni (donum timor) doskonalą wolę człowieka.
Każdy z darów Ducha Świętego służy też pewnemu celowi. Celem darów pobożności, bojaźni Bożej i męstwa jest uporządkowanie uczuć, aby przysposobić człowieka do oglądania Boga. Dar pobożności jest pobudzeniem człowieka do synowskiej miłości względem Boga. Dar ten jest wydoskonaleniem cnoty sprawiedliwości, domagającej się należnego szacunku i czci względem Stwórcy. Dar bojaźni sprawia, że człowiek odnosi się do Boga z uszanowaniem oraz lęka się zerwania z Nim więzi. Męstwo jest stałością ducha – potrzebną do czynienia dobra, jak i znoszenia zła. Tę stałość, którą człowiek może posiadać na sposób właściwy naturze, Duch Święty swym oddziaływaniem porusza do działania w takim stopniu, jakiego człowiek naturalnymi siłami osiągnąć nie może. Duch umacnia w człowieku ufność, która pozwala uskutecznić każde rozpoczęte dzieło oraz uniknąć wszystkich grożących niebezpieczeństw.
Dar rady z kolei uzupełnia niedoskonałości cnoty roztropności. Cnota roztropności daje człowiekowi usprawnienie, dzięki któremu dobrze radzi sobie i innym, kierując się tym, co rozum ludzki może ująć. Rozum ten jednak, zdany tylko na siebie, nie jest w stanie ująć wszystkich możliwych wypadków, dlatego człowiek potrzebuje wsparcia ze strony Boga, który zna i pojmuje wszystko. Dar rady jest właśnie tym darem, dzięki któremu człowiek kieruje się radą otrzymaną od Boga. Dwóch rzeczy potrzeba, aby intelekt ludzki przystał na prawdę wiary: po pierwsze, by poprawnie pojmował dane do wierzenia prawdy – to należy do daru rozumu, po drugie, by człowiek wyrobił sobie pewny i prawowity sąd o nich, to należy z kolei do daru wiedzy. Ostatnim i najważniejszym z darów jest uwarunkowany miłosnym zjednoczeniem z Bogiem dar mądrości. Doskonali on cnotę mądrości, dzięki której człowiek sądzi o rzeczach w świetle najwyższych przyczyn.
Działanie człowieka pod wpływem darów, jako działanie nadprzyrodzone, będące uległością wobec Ducha Świętego, jest doskonalsze od działania pod wpływem cnót. W taki oto sposób Bóg w swej miłości prowadzi i wspiera każdego, kto zechce się temu prowadzeniu poddać w prozie codziennego życia.
ks. Tomasz Huzarek
„Pielgrzym” 2017, nr 6 (712), s. 9
