Jak uszeregować monety, o których jest mowa w Ewangelii?
Najprościej podzielić je na trzy waluty: żydowską, grecką i rzymską. Żydzi posługiwali się szeklami (w tekstach starotestamentalnych występują one jako sykle). Jeden żydowski szekel stanowił równowartość czterech greckich drachm (zagubionej drachmy poszukiwała kobieta z przypowieści; por. Łk 15,8n), z kolei drachma dzieliła się na sześć oboli. Najmniejszą jednostkę monetarną stanowił lepton („grosz”, „pieniążek”) – taką monetę wrzuciła do skarbony świątynnej uboga wdowa; por. Mk 12,42; Łk 21,2. Istniała również dwudrachma (w Mt 17,24 wspomniani są „poborcy dwudrachmy”) i czterodrachma (tetradrachma), równa jednemu staterowi (taką monetę Piotr znalazł w pyszczku ryby; por. Mt 17,27). Podstawową monetą rzymską z kolei był denar, stanowiący równowartość drachmy i zapłatę za jeden dzień pracy robotnika (o czym dowiadujemy się z przypowieści o robotnikach w winnicy; por. Mt 20,1n). Srebrny denat dzielił się na szesnaście miedzianych asów („Czyż nie sprzedają dwóch wróbli za asa?”; Mt 10,29), z kolei as na cztery kwadranse („nie wyjdziesz stamtąd, aż zwrócisz ostatni grosz [dosł. kwadrans/kwadrant]”; Mt 5,26).
Oprócz tego posługiwano się większymi jednostkami (nie monetami, lecz sumami pieniędzy, a pierwotnie miarami wag): minami (1 mina = 100 drachm) i talentami (1 talent = 60 min. czyli 6000 drachm). Pojawiają się one w przypowieściach Jezusa (por. Mt 25,22n; 18,23n; Łk 19,12n).
„Pielgrzym” 2017, nr 3 (709), s. 7