Uroczystość Pierwszej Komunii Świętej dzieci to nie tylko szczególny moment w życiu młodego chrześcijanina, ale również wielkie święto religijne dla całej wspólnoty wiernych. Sakrament Eucharystii to największy dar Boga dla ludzi, źródło i szczyt życia chrześcijańskiego.
Komunia Święta przybliża do Boga i do życia wiecznego. Wierni, uczestnicząc w sakramencie Eucharystii, mają możliwość uczestnictwa w wiecznym przymierzu Boga z człowiekiem. Przystąpienie po raz pierwszy do tego sakramentu wymaga przede wszystkim głębokiego przygotowania poprzez uczestnictwo w katechezie, zgłębianie wiary poprzez modlitwę, przystąpienie do sakramentu pokuty, po to, by w końcu móc przyjąć do swojego serca po raz pierwszy Jezusa i zjednać się z Ojcem.
Przygotowanie dzieci do przyjęcia Komunii Świętej po raz pierwszy dokonuje się przy współpracy wszystkich środowisk, w jakich się rozwijają. Przygotowanie w szkole czy w parafii pełni ważną rolę w tym procesie, jednak to rodzina jest pierwszym miejscem poznawania przez dziecko otaczającego go świata i to właśnie na członkach najbliżej rodziny spoczywa najważniejszy obowiązek troski o wychowanie religijne dzieci oraz wprowadzenie w stopniowe poznawanie tajemnicy zbawienia. Już od najmłodszych lat rodzice winni zatroszczyć się, aby ich dziecko brało udział we mszy św. i obserwowało w postawie rodziców właściwe zachowania, które w sposób naturalny będzie od nich przejmowało. Dzieciom, które są sukcesywnie zaznajamiane z wiarą, liturgią świętą, wprowadzane do wspólnoty Kościoła poprzez regularne uczestnictwo we mszy św. i obserwowanie modlących się rodziców, przystępujących do sakramentu pokuty, a następnie do sakramentu Eucharystii, łatwiej przyjdzie modlić się we wspólnocie liturgicznej, a nawet będzie im prościej zrozumieć tajemnicę Eucharystii.
Małżonkowie, którzy są po rozwodzie, żyjący z innymi partnerami w związku nieformalnym czy też nowym związku, nie mogą przystępować do sakramentu Eucharystii, gdyż zgodnie z nauką Kościoła sakramentalny związek małżeński, ważnie zawarty, jest nierozerwalny. Osoby rozwiedzione lub żyjące w nowym związku niesakramentalnym i współżyjące z inną osobą dopuszczają się grzechu cudzołóstwa. Nie oznacza to jednak, że ich dziecko nie może przystąpić do Pierwszej Komunii Świętej. Jeśli dziecko jest odpowiednio przygotowane i pragnie przyjąć sakrament, to powinno zostać do niego dopuszczone, gdyż chodzi tu o wiarę i odpowiednią dyspozycję dziecka, a nie jego rodziców. Również w tej sytuacji rodzice powinni jak najlepiej towarzyszyć dziecku w jego drodze do Pana Jezusa. Osoby rozwiedzione, nawet gdy wstąpią w nowe związki, pozostają bowiem członkami Kościoła i winni żyć wiarą oraz wiarę tę przekazywać swoim dzieciom poprzez wspólną modlitwę i uczestnictwo we mszy św. Czas przygotowania dziecka do Pierwszej Komunii Świętej jest również czasem, w którym sami rodzice mają możliwość przybliżenia się do Boga i poznawania go bliżej poprzez wspólne przygotowanie do tego szczególnego dnia ze swoimi dziećmi.
Dzisiaj bardzo często zapomina się, jakie jest znaczenie Pierwszej Komunii Świętej dziecka. Sprawy przyziemne związane z organizacją przyjęcia komunijnego czy kwestia tego, jaki prezent podarować dziecku pierwszokomunijnemu, przysłaniają prawdziwą istotę tego szczególnego dnia w życiu dziecka. Coraz częściej da się zauważyć zagubienie w wartościowaniu tego niezwykłego święta, które poza uroczystą liturgią w kościele nierzadko przybiera postać spotkania towarzyskiego, a dzieci otrzymują prezenty niemające nic wspólnego z tym świętem.
Dawniej uroczystość Pierwszej Komunii Świętej dzieci była niezwykle doniosłym wydarzeniem o charakterze przede wszystkim kościelnym. Nie było w zwyczaju urządzanie wystawnych przyjęć czy obsypywanie dzieci drogimi prezentami. Uroczystość Pierwszej Komunii Świętej była sama w sobie niezwykłym wydarzeniem w życiu dziecka. Przeżywanie przyjęcia do swojego serca Pana Jezusa było niezwykłym darem i wielką radością nie tylko dla dziecka pierwszokomunijnego, ale również dla jego najbliższych. W niektórych parafiach był zwyczaj, iż dzieci po przystąpieniu do sakramentu pokuty, w przeddzień przyjęcia Komunii Świętej, wracały z kościoła prosto do domu, aby wyciszyć się i w skupieniu przygotować na przyjęcie sakramentu Eucharystii po raz pierwszy. Nierzadko zdarzało się, że dzieci w dniu Pierwszej Komunii zachowywały post eucharystyczny, dlatego też uroczystości w kościele odbywały się już wczesnym rankiem. Mimo swojego młodego wieku dzieci miały świadomość, iż przyjmują sakrament, w którym osobiście spotykają się z Jezusem Chrystusem. W trakcie uroczystości zachowana była powaga oraz głębokie skupienie, jakie winno towarzyszyć tak wzniosłemu wydarzeniu. Nie przywiązywano wagi do prezentów. Jedynymi podarunkami były najczęściej słodkości w postaci czekoladek lub bombonierki. Po uroczystości w kościele najbliższa rodzina dziecka pierwszokomunijnego spotykała się w domu, aby wspólnie przeżywać ten szczególny dzień przy uroczystym obiedzie. Uczta w domu przebiegała w religijnej atmosferze, a przed przystąpieniem do spożywania posiłku odmawiano wspólną modlitwę.
Pierwsza Komunia Święta powinna być przede wszystkim spotkaniem z Panem Jezusem. Dlatego też niezwykle ważne jest, aby rodzice dzieci pierwszokomunijnych dbali, aby upominki ofiarowywane dziecku przez najbliższą rodzinę nie przysłoniły im najlepszego prezentu, jaki otrzymują w sakramencie Eucharystii, czyli Jezusa, którego przyjmują do swego serca po raz pierwszy. Rozsądnie wybierane podarunki, mające związek z religijnym charakterem uroczystości, mogą bowiem stanowić cenną pamiątkę dla dziecka, która będzie dla niego upamiętnieniem tego wspaniałego wydarzenia. Podczas spotkania z rodziną warto zachować atmosferę duchowego uniesienia chociażby poprzez wspólne czytanie Pisma Świętego czy śpiewanie pieśni chwalebnych.
Do refleksji może skłonić niespotykana sytuacja, jaka miała miejsce w mojej rodzinnej parafii. Dzieci przygotowujące się do Pierwszej Komunii Świętej w niedzielę Miłosierdzia Bożego, na miesiąc przed ustalonym terminem uroczystości, przybyły do kościoła na mszę św. w albach, które miały zostać w tym dniu poświęcone. W trakcie nabożeństwa ksiądz zadał dzieciom pytanie, czy chciałyby w tym momencie przyjąć Ciało Chrystusa, na co te zgodnym chórem odpowiedziały, że tak. Dzień wcześniej dzieci przystąpiły do sakramentu pokuty, więc były w stanie łaski uświęcającej. Rodzice również nie stawiali sprzeciwu. Dzieci przyjęły wtedy Pana Jezusa do swego serca po raz pierwszy z wielką radością. Miesiąc później, w ustalonym terminie przystąpiły do Komunii Świętej, która nie była już pierwszą, a jedynie uroczystą. Kapłan udzielający w tym dniu dzieciom Komunii Świętej uzmysłowił nie tylko dzieciom, ale również ich rodzicom, że to sam sakrament Eucharystii jest najcenniejszym darem, jaki się otrzymuje.
Dzień przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej jest szczególnie ważnym momentem w życiu dziecka. Właściwym jest wzniosłe obchodzenie tego niezwykłego momentu w życiu młodych wiernych. Należy jednak pamiętać, aby okoliczności towarzyszące temu pięknemu wydarzeniu nie przysłoniły dziecku istoty tej uroczystości, najlepszego prezentu, jaki dzieci otrzymują podczas sakramentu, czyli spotkania z Panem Jezusem w Eucharystii.
Marta Owczarek
„Pielgrzym” 2017, nr 10 (716), s. 22-23
