Każdy człowiek przez to, że jest człowiekiem, posiada wielką wartość, tzw. godność. Podstawą tej godności jest duchowość człowieka – to, że jest osobą, że jest obdarzony intelektem i wolną wolą, i to, że jest obiektywnie ukierunkowany na osobowe zjednoczenie z Bogiem.
Człowiek jest od Boga i dla Boga. Dzięki temu przekracza nie tylko przyrodę, ale także kulturę i relacje społeczne. Religia przez to, że jest osobowym związkiem przyjaźni człowieka z Bogiem, jest najlepszym zabezpieczeniem i potwierdzeniem ludzkiej godności. Dla kogoś, kto konsekwentnie żyje w perspektywie Boga, wszystko inne jest „poniżej”. Ktoś, kto przeżywa swój los na planie zjednoczenia z Bogiem, nie będzie przeżywał swego losu w kategoriach doboru naturalnego czy walki klas. Nie będzie patrzył na siebie i innych jako na funkcje relacji społecznych. Nie będzie też w tym, co jest światem rzeczy, szukał ostatecznych kontekstów i uzasadnień dla życia osobowego. Wreszcie – człowiek akceptujący swoją godność z tytułu swego człowieczeństwa, a nie na przykład bogactwa, pozycji społecznej czy wykształcenia, będzie akceptował tę godność i u innych ludzi, i będzie akceptował swoje, jak i innych ludzi, prawa osobowe, tzw. prawa człowieka.
Religia wymaga ponadto, aby człowiek żył na poziomie rozumu i wolności, a nie, jak zwierzę, na poziomie zmysłowych impulsów. Religia wiąże się z ascezą, a jej sensem jest to, by to, co cielesne i zmysłowe, podnieść do poziomu życia rozumu i wolności, i dalej, by to, co ludzkie, podnieść do poziomu życia nadprzyrodzonego – życia łaski uświęcającej, cnót wszczepionych (boskich i moralnych) oraz darów Ducha Świętego. Jak zauważa kard. Christoph Schönborn, jedyną alternatywą, przed którą stoi ludzka wolność, jest ta, że człowiek albo będzie schodził poniżej swej ludzkiej godności, albo będzie się wznosił ponad siebie samego poprzez nowe Boskie narodziny.
Pełny człowiek to człowiek przebóstwiony. Człowiek spełniony w swych najgłębszych inklinacjach to człowiek, który osiągnął Boga. Mając to na uwadze, można powiedzieć, że religia katolicka obiecuje najpełniejszą realizację człowieczeństwa.
ks. Piotr Moskal
„Pielgrzym” [7 i 14 lipca 2024 R. XXXV Nr 14 (903)], str. 33.
Fot. Pixabay.com
Dwutygodnik „Pielgrzym” w wersji papierowej oraz elektronicznej (PDF) można zakupić w księgarni internetowej Wydawnictwa Bernardinum.
