Parafia Dzierżążno jest położona na terenie gmin Gniew i Morzeszczyn, które znajdują się na Pojezierzu Starogardzkim – pomiędzy Borami Tucholskimi a Wisłą, na Kociewiu. Parafia znajduje się w dekanacie gniewskim, a w jej skład wchodzą miejscowości: Dzierżążno, Morzeszczyn i Gogolewo.
Pierwsze wzmianki o Dzierżążnie sięgają drugiej połowy XIII wieku. Nazwa miejscowości pochodzi od wyrazu dzerżęga w znaczeniu rzęsa wodna, co nawiązuje do licznych stawów i oczek wodnych na terenie wsi. Parafia została założona przez biskupów włocławskich na początku XIV wieku. Wtedy na wzgórzu postawiono murowany kościół wybudowany w stylu gotyckim, który służył wiernym. Od 1309 roku parafia znajdowała się w państwie zakonu krzyżackiego. W wyniku tak zwanej wojny pruskiej (1454–1466) Dzierżążno wraz z Pomorzem wróciło do Polski. Wojna spowodowała straty materialne we wsi, a kościół został zniszczony i nie nadawał się do użytku. Odbudowano go dopiero w XVI wieku w okresie rządów biskupa włocławskiego Stanisława Karnkowskiego. Pod panowaniem polskim wieś rozwijała się, jednak wojny ze Szwecją w XVII w. przyczyniły się do jej zubożenia wsi.
W 1772 roku Pomorze, w tym Dzierżążno, zostało włączone do Królestwa Prus. Rozpoczął się długi okres życia pod obcym panowaniem. Majątki biskupie zostały przejęte przez państwo pruskie. Ograniczano rolę Kościoła, który występował w obronie wiary i polskości. W wyniku I wojny światowej 1914–1918 i aktywnej działalności wielu Polaków w styczniu 1920 roku Pomorze wraz z Dzierżążnem wróciło do Polski po stu czterdziestu ośmiu latach zaborów. Proboszczem w tym okresie był ks. Franciszek Filarski, aktywny na polu społecznym i edukacyjnym. (…)
ks. Janusz Wachowski
Więcej przeczytasz w 11. numerze dwutygodnika „Pielgrzym” [30 maja i 6 czerwca 2021 R. XXXII Nr 11 (822)]
TUTAJ można zakupić najnowszy (11/2021) numer dwutygodnika „Pielgrzym”:
https://ksiegarnia.bernardinum.com.pl/pl/p/Pielgrzym-102021/287
