Sezon dyniowy trwa, dlatego dyniowate warzywa należy wykorzystać w naszej kuchni jak najlepiej. Dynia to uniwersalne warzywo o wszechstronnym kulinarnym zastosowaniu, możemy ją przygotować w postaci purée, pysznej zupy, sałatki, farszu czy jako dodatek do spaghetti, sałatek, a nawet ciast i deserów.
Dynia ma bardzo niską wartkość kaloryczną (zaledwie 27 kcal w 100 g miąższu), jest łatwa w przygotowaniu, pysznie smakuje, zawiera wiele wartościowych składników odżywczych: dużą ilość błonnika pokarmowego, beta-karoten, chroniący przed wolnymi rodnikami, sporo potasu oraz kwas foliowy, wapń, potas, magnez, żelazo, a także witaminy: A, PP, C, B1, B2.
Pestki dyni mają wysoką zawartość cynku oraz lecytyny, zwiększają przemianę materii, a także wpływają korzystnie na czynności mózgu. Olej z pestek dyni tłoczony na zimno oprócz mnóstwa witamin i minerałów zawiera też fitosterole – substancje obniżające poziom cholesterolu i zwalczające wolne rodniki. Surowy miąższ dyni jest raczej wodnisty i pozbawiony smaku. Dopiero po ugotowaniu lub upieczeniu, a także doprawieniu i wkomponowaniu w danie nabiera smaku i charakteru. Do potraw można wykorzystywać tartą surową dynię (na przykład do placuszków) lub też podsmażoną, przygotowaną na parze, zapieczoną w piekarniku, grillu lub gotowaną w kawałkach (na przykład do makaronu, dań jednogarnkowych).
W kuchni często sprawdza się też purée z dyni, które najlepiej smakuje z dyni pieczonej w piekarniku: dynię kroimy na duże kawałki razem ze skórą, usuwamy pestki, wykładamy całość na blasze i do piekarnika, zapiekamy do miękkości w temperaturze 200°C przez maksymalnie 40 minut. Łyżką wybieramy miąższ ze skóry, zawijamy w ściereczkę i dokładnie odciskamy wodę, miksujemy na purée, dodajemy oliwę, czubrycę, dużo natki, pieprzu lub kurkumy, serwując do mięs dodajemy rodzynki lub żurawinę, odrobinę miodu, rozmaryn… Znakomite danie!
Zupa krem z dyni (najprostsze i najsmaczniejsze wykonanie):
Kilogram dyni należy oczyścić, wyciąć skórę, pokroić na kostki, do garnka wkładamy oczyszczoną włoszczyznę: marchew, korzeń pietruszki, seler, cebulę, świeży lubczyk, por, 2 ziemniaki, całość obgotowujemy do miękkości warzyw, doprawiamy zieleniną, czubrycą, lubczykiem, dodajemy aromatyczne przyprawy curry, kurkumę, oregano, szafran, całość miksujemy, dodajemy dynię i ponownie miksujemy. Prażymy na beztłuszczowej patelni drobno posiekaną cebulę i 3 ząbki czosnku, kiedy się zarumienią, dodajemy do miksowanej zupy, a do tego dolewamy łyżkę oliwy z oliwek, mały jogurt naturalny, dodajemy pieprz, sok z ½ cytryny, sok z ½ pomarańczy, łyżkę miodu, indywidualnie, według gustu doprawiamy. Podajemy w miseczkach, dekorujemy natką pietruszki i prażonymi ziarnami słonecznika lub pestkami dyni.
Pieczona dynia w ziołach
Składniki
1 kg dyni, 50 ml oliwy z oliwek, 1 łyżka tymianku, łyżka oregano, sól himalajska, pieprz, czubryca zielona
Przygotowanie
Nagrzewamy piekarnik do 220°C. Dynię obieramy, pozbawiamy pestek i kroimy w grubą kostkę. Przekładamy do naczynia żaroodpornego. Polewamy oliwą, posypujemy ziołami i przyprawiamy do smaku solą i pieprzem, ziołami. Całość starannie mieszamy, aż zioła dokładnie oblepią kawałki dyni. Wkładamy do piekarnika na mniej więcej 40 minut, mieszamy od czasu do czasu. Pysznie smakuje z kawałkami koziego sera.
Fot. pixabay.com
Maria Fall-Ławryniuk, dietetyk i terapeuta ruchowy
„Pielgrzym” 2017, nr 20 (726), s. 36
